y i
-
interfiksy typu –o-, -e-, -i-, -u-
15.10.202315.10.2023Chciałem zapytać o etymologię międzyrostków -o- oraz -e- (i ewentualnie innych międzyrostków: -i-, -ch-, -u-, -y-). Wiem, że są one pochodzenia prasłowiańskiego (Dobromirъ, čьrnobylь, vojevoda), lecz nie mogę znaleźć ich dalszej etymologii. Czy możliwe jest pokrewieństwo z starogreckim -ο-?
-
który i jaki14.11.200214.11.2002W ostatnich latach postępuje daleko idące rugowanie zaimka który i zastępowanie go, często w bardzo rażący sposób, zaimkiem jaki. Wydaje mi się, że który określa coś, definiuje, wskazuje ku czemuś, podczas gdy jaki odnosi się do jakości, cech charakterystycznych. Czy mam rację? Jak Pan by je rozróżnił?
M.S. -
Medyceusze i Walezjusze16.06.201116.06.2011Bardzo proszę o rozstrzygnięcie, jak odmienić polską formę nazwiska de Valois w liczbie mnogiej: Walezjuszy czy Walezjuszów (podobnie Medyceuszy czy Medyceuszów)? Czy właściwa jest analogia do pióropusza, w którego przypadku USJP dopuszcza w takiej formie oboczność?
Pozdrawiam serdecznie
AT
-
O whisky i wkiskey 10.05.201810.05.2018Szanowni Państwo,
WSO notuje zarówno hasło whisky, jak i whiskey. Wybór pisowni jest chyba związany z krajem pochodzenia, a może wręcz z konkretną marką? Czy mogliby Państwo przybliżyć kwestię poprawnego używania tych zapisów w polskich tekstach?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
Pío Baroja y Nessi27.10.201027.10.2010Szanowni Eksperci,
Pío Baroja y Nessi to dosyć znany XX-wieczny pisarz hiszpański, tworzący w jednym nurcie m.in. z Josém Ortegą y Gassetem. Jak go odmieniać? D. Barojy, Baroi, Barochy, Barohy?, C. Baroje, Baroi, Barosze, Baroże? Być może Baroja powinno pozostać nieodmienne – tylko że wówczas postać DB. Pío Baroja y Nessiego sugerowałaby mianownik Pío Baroj y Nessi.
Michał Gniazdowski -
Powiedział, że… i że…9.09.20049.09.2004Proszę o wyjaśnienie, jak należy prawidłowo stosować interpunkcję w zdaniach złożonych, np.: „Powiedział, że zrobi obiad oraz że posprząta”. Czy spójniki, w tym przypadku oraz, znoszą przecinek, czy też nie? Jeśli nie, to w którym miejscu należy go postawić – przez oraz czy normalnie przed że? Dziękuję za wyjaśnienie.
Pozdrawiam
Jolanta Kurowska
-
SMS-y z komórki16.09.200216.09.2002Szanowni Państwo,
Trzytomowy Słownik języka polskiego pod red. prof. Mieczysława Szymczaka (1998) nie notuje słowa komórka jako rodzaju telefonu. Czy nadal słowo to należy pisać w cudzysłowie?
A czy krótkie wiadomości tekstowe można określać jako sms-y i zapisywać w ten sposób: sms-a, sms-ów, sms-ami?
Bardzo serdecznie proszę o odpowiedź.
-
umarł i pogrzebion26.10.200626.10.2006Czy analogicznie do form zdrów, gotów, żyw, rad, wesół itp. można tworzyć podobne od dowolnego przymiotnika? Jeśli tak, to jakie rządzą tym reguły, np. jak to będzie od zaradny, złoty, zdobyty, obejrzany, zrobiony? Czy w słowach „Umęczon pod Ponckim Piłatem, ukrzyżowan, umarł i pogrzebion” umarł jest skróconą formą od umarły? I czy w cytowanym fragmencie są to przydawki, czy orzeczniki?
-
wzorowy i wzorcowy3.02.20133.02.2013Szanowni Państwo,
mam kłopot z rozróżnieniem znaczeń dwóch wyrazów: wzorowy i wzorcowy. Pierwszy, jak przypuszczam, pochodzi od słowa wzór, a drugi od słowa wzorzec, jednak i ta informacja niewiele mi pomaga. Czy można tych przymiotników używać zamiennie? W jakich kontekstach możliwe jest użycie każdego z tych wyrazów i kiedy użycie któregoś z nich jest niepoprawne?
Z góry bardzo dziękuję za pomoc.
Z wyrazami szacunku
Dominik -
Żywią y bronią
19.06.202219.06.2022Szanowni Państwo,
będę ogromnie wdzięczny za wyjaśnienie faktycznego znaczenia hasła widniejącego na sztandarze kościuszkowskich kosynierów: „ŻYWIĄ Y BRONIĄ”.
Czy są to:
1. dwa czasowniki „oni nas żywią i bronią”
2. dwa rzeczowniki w narzędniku (?) „oni za nas walczą żywią (życiem) i bronią”
Z serdecznymi pozdrowieniami
SW
